به‌مناسبت فرا رسیدن این ایام و به منظور بررسی ظرفیت‌های این دهه برای ورود به مسیر مسجد برقرار و حرکت در مسیر مسجد تراز انقلاب با تنی چند از کارشناسان گفت‌وگویی ترتیب داده‌ایم که در ادامه می‌خوانید.
حجت‌الاسلام محمد نوروزپور در پاسخ به این پرسش که تعظیم و تکریم مساجد چه معنایی دارد،می گوید: عمران و آبادی مسجد دو وجه دارد و به تصریح قرآن، معتقدان به قیامت، به این آبادانی اعتقاد و اهتمام دارند. گاه عمران و آبادی به ظاهر است مثل ساخت مسجد که حتی در کوچک‌ترین مساحت‌ها نیز ثواب و اجری بسیار دارد. باید توجه داشت اهمیت ساخت مسجد به متــــــراژ و مساحت نیست چنان‌که بسیاری از مساجد در بازارها مساحتی بین ۱۰ تا ۱۲ مترمربع دارند.
مسجد محل تربیت انسان کامل است
امام جماعت مسجد سیدالشهدا(ع) (واقع در میدان انقلاب تهران) اضافه می کند: اما بنابر تصریح روایات و نقل مفسران و سخن بزرگان، عمران و آبادی مسجد باید باطنی هم باشد، یعنی مسجد باید محل تربیت انسان کامل و نسل تراز انقلاب و اسلام باشد؛ چنان‌که امام راحل فرمودند: مسجد سنگر است سنگرها را حفظ کنید. حفظ این سنگر، الزامات سیاسی، اقتصادی، فرهنگی اجتماعی و... دارد تا مسجد به معنای واقعی آباد داشته باشیم.
وی با بیان اینکه تکریم و تعظیم مسجد تنها به غبارروبی و نظافت نیست، می گوید: مساجد بنا شده‌اند تا مردم در آن‌ها با حرام و حلال الهی و آموزه‌های قرآن و عترت آشنا شوند. اگر مسجدی این کارکردها را داشت در زمره تراز انقلاب و اسلام است وگرنه بسیارند مساجدی در داخل و خارج از کشور که باوجود ظاهر زیبا و آباد، این کارکرد را ندارند!
این کارشناس مذهبی درباره جایگاه خدمات اجتماعی در تکریم و تعظیم مساجد، تأکید می کند: کمک مؤمنانه و رسیدگی به محرومان، سیره جاریه پیامبر(ص) و ائمه(ع) بوده است، هم رسول خدا(ص) و هم امیرالمؤمنین(ع) در دوران کوتاه خلافت خود، همه امور ازجمله قضاوت و رسیدگی به امور را در مسجد انجام می‌دادند. امروز هم به برکت جمهوری اسلامی، کارکردهای اجتماعی مساجد از طریق ارکان آن همچون بسیج، خیریه‌ها، صندوق‌های قرض‌الحسنه و کانون‌های فرهنگی هنری و... احیا شده است.
درخشش مساجد در مقابله با کرونا
مدیرکل بقاع متبرکه و اماکن مذهبی سازمان اوقاف با اشاره به درخشش مسجدی‌ها در مقابله با کرونا، می گوید: این حضور و درخشش به حدی بود که رهبر معظم انقلاب بر استمرار آن تأکید کردند. اکنون و در آستانه ماه مبارک رمضان نیز مسجدی‌ها در شناسایی خانواده‌های محروم و آبرومند و تهیه و توزیع بسته‌های معیشتی برای آن‌ها، تلاشی شبانه‌روزی دارند.
وی با بیان‌اینکه دهه تکریم و تعظیم مساجد نمادی برای توجه به شاخصه‌های مسجد برقرار و تراز اسلامی است، گفت: ضرورت دارد اهل منبر و قلم و فکر در این فرصت بایدهای مسجد تراز را که به خوبی در منویات رهبری تصریح شده، تبیین کنند. اگرچه اکنون شیوع کرونا حضور مردم در مساجد را کمرنگ کرده اما می‌توان در فضای مجازی و از بستر خدمات اجتماعی، کارکردهای مساجد را پویا نگه داشت.
حجت‌الاسلام نوروزپور بر ضرورت معرفی الگوهای موفق مسجدی در مقابله با کرونا، تأکید کرده ومی گوید: این الگوها به مساجد دیگر هم انگیزه و خط می‌دهند؛ درخواست وزیر بهداشت از مساجد و بسیج برای استمرار طرح «شهید سلیمانی» و کمک مسجدی‌ها به بیماریابی و فرایند درمان بیماران کرونایی نشان از توفیق و اثرگذاری مسجدی‌ها در مقابله با کرونا داشته است. در کنار این، باید به خدمات مساجد در حوزه کاهش آسیب‌های اقتصادی کرونا از طریق اشتغال‌زایی و کارآفرینی و حمایت از مشاغل خانگی و اعطای وام‌های قرض‌الحسنه نیز توجه داشت.
نسل جوانان مسجدی؛ نخستین لبیک‌گو به مطالبات رهبری
وی در پایان با اشاره به حضور پررنگ جوانان در خدمات مسجدی دوره کرونا، خاطرنشان می کند: جوانان نخستین قشر لبیک‌گو به مطالبات رهبری بودند و وزیر بهداشت از حضورشان قدردانی کرد.
باید توجه داشت مدیریت مسجد در به‌کارگیری ظرفیت جوانان، بسیار اهمیت دارد چنان‌که در جریان دفاع از حرم نیز این جوانان و نوجوانان دهه ۷۰ و هشتادی بودند که حماسه آفریدند.
تعظیم و تکریم مساجد فقط به ظاهر نیست!
حجت‌الاسلام حجت‌الله ذاکر نیز درباره معنای تکریم و تعظیم مساجد، می گوید: این تکریم به معنای بزرگداشت خادمان و مسئولان مسجد است و تعظیم هم یعنی باعظمت دانستن خانه‌های خدا و اهتمام به حضور در آن‌ها. باید توجه داشت این تعظیم و تکریم، تنها به آبادانی ظاهری نیست، بلکه همه کارکردهای مسجد در برابر جامعه را شامل می‌شود. از این‌رو، این دهه فرصتی مغتنم برای آشنایی مردم با این کارکردها و انس با خانه خداست.
امام جماعت مسجد امام سجاد(ع) (واقع در فلکه دوم صادقیه تهران) ادامه می دهد: آنچه مساجد و مسجدی‌ها در ایام شیوع کرونا انجام دادند، در زمره کارکردهای اجتماعی مسجد جای می‌گیرد و در کنار استمرار کارکردهای عبادی، امکان حرکت در مسیر برقراری و تراز بودن را برای مساجد فراهم کرد چون مسجد برقرار یعنی توانمند در پاسخگویی به نیازهای مردم به اقتضای زمان و شرایط.
بنابراین اگرچه اقامه جماعت در برخی مواضع و بنابر ابلاغ ستاد ملی مقابله با کرونا تعطیل شد، اما مساجد تعطیل نشدند و رزمایش‌های متعددی برای فقرزدایی و محرومیت‌زدایی در مساجد اجرا شد، همچنین عملیات‌های محله‌محور و پویش‌های مذهبی برای ایجاد نشاط در جامعه و قدردانی از زحمات کادر درمان انجام شد که آثاری شگرف داشت.
معاون فرهنگی اجتماعی مرکز رسیدگی به امور مساجد با اشاره به تمکین کامل مساجد از مصوبات ستاد ملی مقابله با کرونا، خاطرنشان می‌کند: کارکردهای عبادی، اجتماعی و اقتصادی مساجد در دوره کرونا در کنار هم بروز و ظهور یافتند و از ظرفیت آحاد محلات بهره گرفته شد.
مسجد؛ کانون دستیابی به سبک زندگی اسلامی
علاوه بر این، حجت‌الاسلام هادی گودرزی نیز با بیان اینکه مساجد پایگاه اصلی دستیابی مردم به سبک زندگی اسلامی هستند، می گوید: دهه تکریم و تعظیم مساجد فرصتی است برای آنکه یادآور شویم ما رسانه‌ای به نام مسجد داریم که از صدر اسلام و شکل‌گیری حکومت نبوی(ص) در مدینه منشأ خدمات و کارکردهای مختلف بوده است. از این‌رو، این دهه فرصتی است برای اعلام آنکه مسجد تعطیل‌بردار نیست!
امام جماعت مسجد «ابراهیم خلیل(ع)» (واقع در شهرری) با بیان‌اینکه خدمات اجتماعی هم در زمره فعالیت‌های تکریمی مساجد است، ادامه می دهد: در دوره کرونا و با تدبیر رهبر معظم انقلاب و اجرای طرح‌هایی همچون «شهید سلیمانی» مسجدی‌ها خدماتی حتی بیش از دوران دفاع مقدس ارائه کردند و اجازه ندادند آسیب‌های ناشی از کرونا به‌ویژه در بُعد اقتصادی، مردم را از پای درآورد. برای مثال در مسجد «ابراهیم خلیل(ع)» در سال‌های پیش دو مرتبه کمک مؤمنانه به محرومان صورت می‌گرفت اما در سال ۹۹ در هشت مرحله این کمک‌ها به دست نیازمندان رسید!
حجت‌الاسلام گودرزی درباره ظرفیت‌سازی‌های دهه تکریم و تعظیم مساجد برای حرکت در مسیر تراز اسلام و انقلاب، تأکید می کند: این حرکت الزاماتی دارد، ازجمله آنکه مسجد نباید تنها به اقامه نماز اکتفا کند، بلکه باید برای خود جغرافیا تعیین و مأموریت‌هایی تعریف کند تا در کنار امور عبادی و اقامه نماز و برگزاری جشن‌ها و مراسم، کارکردهای اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی نیز داشته باشد.
به گفته وی با این نگاه در دوره کرونا مساجد شهرری شبکه‌ای را تشکیل دادند که اقتصاد مقاومتی را دنبال می‌کنند و با حذف واسطه‌ها، اجناس و اقلام ضروری را تهیه و با قیمت مناسب به مردم عرضه می‌کنند.
باید توجه داشت وقتی پای مسجد در میان است کارها رنگ خدا (صبغه‌الله) می‌گیرند و بهتر پیش می‌روند.
امام جماعت مسجد ابراهیم خلیل(ع) با اشاره به تغییر شکل حضور جوانان در مسجد، می گوید: این حضور دیگر به صفوف نماز و سخنرانی‌ها محدود نمی‌شود، بلکه رنگ و بوی جهادی و خیریه و خدمت‌رسانی نیز به خود گرفته و شاهد آن خدماتی است که در دوره کرونا عرضه شد. از این‌رو، ضرورت دارد عرصه‌های نو در فعالیت‌های مسجدی برای حضور جوانان تعریف شود تا به جوانان انگیزه حضور و همراهی بدهد.
نظر شما